DİJİTAL KİRLİLİĞİ AZALTMANIN 5 YOLU

Dijital kirliliği azaltmanın 5 yolu! Dijital kirlilik, dijital araçlar tarafından üretilen tüm çevre kirliliği kaynaklarını içerir. Giderek artan bir şekilde, internet ve dijital sektör çevresel etkileri nedeniyle öne çıkıyor. Bu olumsuz etkileri günlük dijital teknoloji kullanımımızı optimize ederek aşabiliriz.

Yazımda aşağıdaki konu başlıklarına dair bilgiler edinebilirsiniz.

• Dijital Kirlilik Nedir,
  
  
• E Atık Nedir?
  
  
• Dijital Kirlilik Çeşitleri,
  
  
• Karbon Salınımı ve Dijital Kirlilik,
  
  
• Dijital Kirliliği Nasıl Azaltabiliriz?
  
  
• Dijital Kirliliği Azaltmanın 5 Yolu

 

1 Dijital Kirlilik Nedir?

Dijital teknoloji, önemli ölçüde olumsuz etkileriyle beraber gelmiştir. 2019 yılında yapılan bir araştırmaya göre, küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık % 3,8\’ini teknolojik kullanımlar oluşturuyor. Bu, dünya çapında yaklaşık 116 milyon araba yolculuğuna eşdeğerdir!

Dünyadaki kirliliğin %16\’sından dijital teknolojinin sorumlu olduğu tahmin edilmektedir.

Attığımız ve aldığımız her e-posta, kullandığımız telefonlar, izlerken sıkıldığımız filmler, bir platformda video izlememiz gibi günlük hayatta sıklıkla kullandığımız dijital araçlar C02 salınımına neden oluyor.

Google’da yapılan bir arama işlemi, 60 wattlık bir ampulün 3 dakika 30 saniye yanmasına denk enerji tüketimini ifade ediyor.

Bir e-postanın saldığı C02 (7- 10 gr.), bir ağacın bir günde özümsediği miktar, küresel düzeyde 1 saat internet kullanılması, 4000 kez Paris – New York arası uçakla gidiş gelişe denktir.

Ve maalesef bu sayıların her yıl % 5 ila 7 oranında artacağı düşünülüyor.

Dijital Kirlilik, İnternet ağının işleyişinin yarattığı ve bilgisayar araçlarının imalatından kaynaklanan kirliliktir.

İnternetin ve bulut sistemlerinin çalışabilmesi için kıtalar arası kablolar, antenler ve veri merkezleri gibi altyapı sistemleri gereklidir.

İnternet kullanıcıları dijital kirliliğin iklim krizini ne denli etkilediğinin farkında değiller. Çevrimiçi medyalar içerisinde yaptığımız tüm aktiviteler ciddi oranda karbon salınımına neden oluyor.

İnternet ve onu destekleyen sistemlerin ortaya çıkardığı karbon ayak izi küresel karbon emiliminin %3.8’ine eşittir.

Yakın gelecekte gereksiz dijital verileri, e-postaları, fotoğrafları ve benzeri dataları cihazlarımızda ve bulut servislerinde barındırmanın ağır sonuçlarıyla yüzleşmek zorunda kalabiliriz.

Bu nedenle sık aralıklarla dijital temizlik yapmak büyük önem arz ediyor. Basit gibi görünen bir takım işlemleri günlük rutininiz haline getirirseniz karbon salınımının azalmasında önemli rol oynayabilir ve iklim krizinin önüne geçmek için büyük bir katkı sunabilirsiniz.

2 E Atık Nedir?

Dijital Kirlilik ise günümüzde adını sıklıkla duymaya başladığımız epey genel bir kavramdır. Bu kavram esasında, alışkanlıklarımız ve teknolojiye olan bağlılığımız arttıkça ortaya çıkardığımız “e-atık” kavramını anlatmak için kullanılıyor.

Elektronik atık ya da e-atık, istenmeyen, çalışmayan veya eskimiş ve esas olarak ömürlerinin sonuna ulaşmış elektronik ürünler için bir terimdir.

Teknoloji bu kadar yüksek bir hızda ilerlediğinden, birçok elektronik cihaz birkaç sene sonra maalesef “atık” haline geliyor.

Elektronik atıklar yalnızca kullanılmayıp atılan bilgisayarlar değil, aynı zamanda eskimiş ve arızalanan bilgi aygıtlarının, yazılımların ve sistemlerin saçılması olarak da ortaya çıkar.

E-atık kategorisine girecek ürünleri sıralamak gerekirse akla ilk önce bilgisayarlar geliyor. Daha sonra televizyonlar, monitörler, cep telefonları, PDA’lar, VCR’ler, CD çalarlar, faks makineleri, yazıcılar gibi teknolojik aygıtları sıralayabiliriz.

PDA: \”Dijital Özel Sekreter\” anlamına gelen \”Personal Digital Assistant\” tanımının kısaltması olan PDA\’ler, boyutları avuç içine sığacak kadar küçük, başta kişisel bilgilerin saklanabildiği ve iletişim özelliğine sahip elektronik cihazlardır. PDA için, yaygın olarak \”avuç içi bilgisayar\” ya da cep bilgisayarı denilen cihazların genel adı da denebilir.

VCR: Video kaset kaydedici (VCR) veya video kaydedici, analog ses ve analog videoyu yayın televizyonundan veya başka bir kaynaktan çıkarılabilir, manyetik bantlı bir video kasete kaydeden ve kaydı oynatabilen elektromekanik bir cihazdır.

E atıkların neden olduğu karbon salınımı, karbon içerikli yakıtların (fosil yakıtlar: petrol, doğalgaz, kömür vb.) yanması sonucu açığa çıkmasıyla oluşan karbondioksit gazının atmosfere yayılmasıdır. Bu gaz, bireysel ve kurumsal kullanımlar sonucu ortaya çıkmaktadır.

Karbondioksit gazının havaya salınımı sonucu hava kirliliği meydana gelmektedir. Bu gazın havayı kirletmesi başlangıçta dikkate alınmamakla birlikte günümüzde kirliliğin boyutlarının korkunç seviyelere ulaşmasıyla dikkat çekmeye başlamıştır. Özellikle son yıllarda küresel ölçekte iklim değişiklikleri meydana gelmiştir.

Bu değişiklikler küresel ısınma olarak adlandırılmaktadır.

3 Dijital Kirlilik Çeşitleri

Küresel ısınmanın artışı ile, dünya üzerinde yaşayan tüm canlıların hayatları tehlikede olan birçok bitki ve hayvan türü yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalıyor.

Bunun sonucu olarak küresel çapta küresel ısınmayla mücadele etme girişimleri başlatıldı. Özellikle 1990’larda gündeme gelen ve yenilenemeyen enerji kaynaklarından elde edilen enerjiden daha güvenilir, temiz ve doğaya karşı daha duyarlı olan yenilenebilir enerji kaynakları mücadele girişimlerinin temel aracı konumuna geldi.

Yapılan araştırmalara göre ülkemizde yıllık 535.000 ton e atık ortaya çıkmakta ve bu miktarın sadece 10.000 – 25.000 tonu (%2,5) geri dönüşüm firmaları tarafından toplanıp geri dönüştürülebilmektedir.

Dünyadaki atık depolama alanları da süratle dolmaktadır. Sadece Amerik\’da 100 milyondan fazla bilgisayar atılmasına rağmen atığın % 20’den daha azı geri dönüştürülebilmektedir.

Çin, gezegenimizdeki e-atığının yaklaşık % 70’ini alıyor ve Guiyu bölgesine sevk ediyor. Elektronik atık tesislerine 150.000’den fazla kişi istihdam ediliyor ve maalesef, bu tesislerde iş sağlığı ve güvenliğine çok az önem veriliyor.

4 Karbon Salınımı ve Dijital Kirlilik

Atılan her e-posta için elektrik harcanıyor. Harcanan elektrik sadece bilgisayarı, sunucuyu veya yönlendiricileri çalıştırmak için değil aynı zamanda ekipman üretmek için de harcanıyor. Elektriği üretmek için de fosil yakıtlar kullanılıyor. Kullanılan fosil yakıtlar da karbon salınımı yaparak iklim krizine neden oluyor.

E-posta ile oluşan dijital kirlilik ise oldukça fazla. Atılan her e-posta için elektrik harcanıyor. Aşağıda verilerle bir e postanın tükettiği enerjiyi görebilirsiniz.

Bir e-posta göndermek 1 saat boyunca açık kalan bir ampul kadar enerji tüketir,
30 dakika boyunca e-postalarınızı okumak 1 saat boyunca açık kalan 5 ampul kadar,
1 MB e-posta yollama 25 W elektrik harcar.
Uyuyan e-postalarınızın harcadığı enerji 5 nükleer santralin ürettiği enerjiye eşit.
Bir e-postanın saldığı CO2, 7-10 gram, yani bir ağacın bir günde özümsediği miktar
1 MB ekli dosya eşliğinde yolladığınız e-posta 25 dakika yanan bir ampule eşdeğer enerji harcıyor ve 20 gram CO2 salıyor.
Elektrik enerjisinin yoğun olarak kullanılması; petrol tüketimini , termik santral ve nükleer santrallerin sayısını artırır. Elektrik enerjisine artan talep, elektrikli araçların elektromanyetik alan oluşturma kapasitesinde artışa neden olur. Yeni üretim tesisleri için gereken ormanlık alanlar giderek azalır.

Fabrikaların yol açtığı asit yağmuru, toprak, hava, su kaynaklarının kirlenmesiyle tehlike saçan tehlikeyse ekolojik dengeyi etkiliyor. Elektronik atıkların zararının yıkıcı boyutlara varması üzerine atıkların geri dönüşümü için uluslar arası standartlara uyulması zorunluluğu getirildi. Bununla beraber Türkiye’de de elektronik atıkların geri dönüşümünü destekleme derneği açıldı.

Dernekte konu üzerine eğitim ve bilinçlendirme etkinliği sürdürülüyor. Teknolojik gelişmelere bağlı olarak daha çok enerji tüketen, daha karmaşık yapıda makine ve ekipman üretilmesinin, yer altı suları ve yerüstü kaynaklarının daha hızlı tükenmesine neden olacağı öngörülüyor.

Teknolojinin değişim hızı ve yenilenme süreci, kullanıcıların uyum konusunda daha dikkatli olmalarını gerektiriyor. Elektronik ekipmanların tümünde kullanılan metaller, değerli mineraller, enerji ve su tüketimi ve buna neden olan kirlilik düşündürücüdür. Bir bilgisayar üretiminde 240 kg. fosil yakıt, 22kg. kimyasal madde ve bir buçuk ton su kullanılıyor.

Elektronik aygıtların yeni modeli çıkınca eskisi çöpe atılıyor. Bununla beraber dijital kirlilik daha fazla büyüyor.

5- Günde 3 E Posta Atmak Demek 3 Kilo CO2 Üretmek Demektir.

Günde 3 E Posta Atmak Demek Yılda 3 Kilo CO2 Üretmek Demektir.
E-postalarınızı Hafifletin

Günde sayısız e posta alıyoruz. Bu e postaların içinde size faydasız gelen e-postaları silin ve bu aboneliklerden ayrılın.

6 Dijital Kirliliği Nasıl Azaltabiliriz?

Kullanıcılar olarak bizler Dijital Kirliliği Nasıl Azaltabiliriz?

Elbette ki en başta kendi payımıza düşen kısmıyla ilgilenmeliyiz. Aşağıda sıraladığım adımlarla bu konudaki payınıza düşen dijital kirliliği azaltabilirsiniz.

İnternet Aramalarınızı Basit Hale Getirin

Aramak istediğiniz web sitelerine en kısa yol ile gidin. Arama yaparak gitmek yerine doğrudan sitenin adresini girin.

Çevrimiçi İzle-Dinle-Öğren

Çevrimiçi olarak müzik dinleyip, film izleyebileceğiniz, ders kaydı takip edebileceğiniz sitelere üye olun. Dijital Kirliliğin etkilerini azaltmak için, uygulama ayarlarında otomatik oynatmayı devre dışı bırakın. Müzik klipleri olanlar yerine indirilen müzik veya ses akışı platformlarını tercih edin. Böylece sürekli data ve hafıza kullanımına sebep olmazsınız.

Antivirüs Programı İndirin

Bilgisayarınıza antivirüs programı yükleyin ve düzenli tarama yapın.

Klasörlerinizi Kategorize Edin

Masaüstünüzdeki ve tüm klasörlerinizde arşivleme yöntemleri belirleyin. Klasörlerinizi temel içeriğine göre isimlendirin (fatura, ödev, sunum vs.). Bununla beraber hem düzen sahibi hem de aradığına hızla ulaşan tüketici konumuna erişmiş olacaksınız.

Geçmişiniz Temiz Kalsın

İnternet sitelerine ulaşmak için, tarayıcı geçmişinizi kullanın. Düzenli ziyaret ettiğiniz tüm İnternet adreslerini yer imlerine kaydedin.

Otomatik Senkronizasyonu Kapatın

Akıllı telefonunuzdaki otomatik senkronizasyonu devre dışı bırakın. Uygulama verilerinizi kendiniz senkronize ederek her gün yedekleme yapan ve bu yolla enerji harcayan uygulamalarınızı daha az enerji tüketmeye teşvik edin.

SMS Aboneliklerinizi Azaltın

https://vatandas.iys.org.tr üzerinden aboneliklerinizi inceleyip gereksiz gördüklerinizi kaldırabilirsiniz.

Sosyal Medyada Arının

İlginizi çekmeyen sayfa ve hesapların takibini bırakın. Sadece yararlı olanları takip etmeye çalışın.

Çöp Kutusunda Unutmayın

Düzenli olarak sildikleriniz çöp kutusuna atılır. Bunların durması da enerji ve performans kaybıdır. Çöplerinizi ortadan kaldırın.

Bildirimleri Engelleyin

Bildirimlerinizi sık sık temizleyin. Gereksiz gördüğünüz uygulamaların bildirimlerini telefon ayarlarından kapatabilirsiniz.

WhatsApp Klasörünü Düzenli Olarak Temizleyin

WhatsApp ayarlarından \”Otomatik Kaydet\” ve \”Film Rulosuna Kaydet\” özelliklerini kapatın. Tekrar kullanmayacağınız dosyaları içeren konuşmaları silin.

Kullanılmayan/Eski Programları Silin.

Cihazlarınızda bulunan ve kullanmadığınız uygulamaları silin. Uygulama ve programların en yeni versiyonlarını kullanın. Böylece bireysel anlamda daha az enerji tüketebilirsiniz.

7 DİJİTAL KİRLİLİĞİ AZALTMANIN 5 YOLU

Dijital kirliliği giderme yöntemleri ve karbon salınımını en aza indirmek için günlük çalışma düzeninize uygulayabileceğiniz bazı basit ipuçları var. Genel anlamda e-mail kullanımında ölçülü ve dikkatli olmamız gerekiyor.

Okuduğunuz bu yazı ile biraz olsun bu konuda bilinç sahibi oluğunuzu düşünüp sizlerin de iklim krizini önlemek amaçlı eylem adımlarınızın olacağını ümit ediyorum.

Aşağıda bulunan link ile karbon ayak izinizi hesaplayabilirsiniz.

http://www.climatevolunteers.com/?page=karbonAyakiziHesaplama

Bu hesaplama sonucuyla birlikte hayatınızda sebep olduğunuz dijital kirliliği azaltmak için aşağıdaki 5 adımı uygulayabilirsiniz.

1-Bilinçli kullanıcı olup cihazlarınızı düzenli kontrol edin.

2-Kontrol ettiğiniz cihazlarınızın içindeki gereksiz verileri her zaman temizleyin.

3-Kompulsif istifleme rahatsızlığına sahipseniz bunu yenmek için ufak eylem adımları belirleyin.

4-İklim krizine destek amaçlı yayınlar ve derneklere üye olup bu konuda daha fazla bilgi sahibi olmaya çalışın.

5-Kendinize dikkat ettiğiniz gibi elektronik aygıtlarınıza da dikkat edip uzun soluklu kullanmak için çabalayın.

Dijital kirlilik üzerine ele aldığım bu yazımla sizleri konu hakkında daha hassas bir bilince teşvik etmek istiyorum.

Lütfen bolluk içinde olduğunuzu bir kenara bırakarak yaşadığınız evrenin sizin yuvanız olduğunu unutmayın.

 

En yeni içerikler hakkında bilgi sahibi olmak İçerik Sitesi Instagram hesabımızı takibe alabilirsiniz.

Diğer içerikler için ana sayfamıza göz atabilirsiniz.

Sosyal İçerik Platformu